ΠΑΤΤΑΚΟΣ
Οικογένεια της Ίμπρου με μέγιστη προσφορά στους αγώνες του έθνους.
Η παράδοση της οικογένειας όπως μεταφέρεται από γενιά σε γενιά μας λέει ότι
κατάγονται από αρχοντική γενιά. Το 1453 έφυγαν από την Πόλη
και μετοίκησαν στο νησί Ίμβρος όμως οι Τούρκοι τους καταδίωξαν
γιατί τους θεωρούσαν επικίνδυνους έτσι αναγκάσθηκαν να πάρουν
πάλι τον δρόμο της προσφυγιάς και να εγκατασταθούν στο οροπέδιο των Σφακίων
όπου ίδρυσαν το χωριό τους και το ονόμασαν προς τιμή του νησιού τους Ίμπρο.
Στα Σφακιά υπήρχε διαφοροποίηση των οικογενειών υπήρχαν οι καλόσειροι
και οι κακόσειροι οι παλιές αρχοντικές οικογένειες όπως οι Σκορδύλιδες
οι Παττακοί και οι προερχόμενες από αυτές ήταν καλόσειροι.
Κάθε καλόσειρη γενιά το λέει και το διαλαλεί έτσι και το παρακάτω ριζίτικο.
<< Αφουγκραστείτε φίλοι μου και σεις οι καλεσμένοιν
αναθιβάλω τσοι γενιές και τσ’ αναγυρισμένους*.
Αγιά Ρουμέλη Τζάτζιμοι Α - Γιάννη Μιχελάκοι
Οι Βλάχοι στην Ανώπολι χώρα Σφακιώ Στρατίκοι.
Στ’ Ασκύφου Μαυροπάτεροι οι Πατακοί στην Νίμπρο
Δασκαλιανοί στον Πατσιανό στ’ Ασφένδου είν’ οι Βουρβάχοι.
Αυτοί ν’ οι γι άντρες τω Σφακιώ οι γι αναγυρισμένοι >>’
* Αναγυρισμένος σύμφωνα με το λαογράφο Β. Λαούρδα είναι ο καλόσειρος δηλαδή κάτι αντίστοιχο του αξιότιμου.
ΡΙΖΙΤΙΚΟ 2
<< Παιδιά, κι είντα `ν` οι μπαλοτές στη Νίμπρο και στ` Ασκύφου;
Παιδιά, λαγούς ζυγώνουνε γή αγρίμια κυνηγούνε
γή πούρι γάμο κάνουνε του καπετάνιο Σήφη;
Γενές γενές τσι προσκαλού, σειρές σειρές καθίζου,
Δασκαλιανούς `π` τον Πατσιανό και Μωριανούς `π` τ` Ασκύφου,
Νταμουλιανούς `π` τον Μπρόσγιαλο και Παττακούς `π` τη Νίμπρο,
Βλάχους `που την Ανώπολη, γενές καμαρωμένες>>.
Από τα φονικά δεν ξέφυγαν και οι Πατακοί.
ΡΙΖΙΤΙΚΟ 3
<< Μια καλογρέν εμήνυσε στη Νίμπρο το μαντάτο
Να το κατέτε , Παττακοί, γενέ καμαρωμένη,
το νιόν οπ εσκοτώσετε ήταν εμένα γιός μου.
τα τρίμερα περάσασι , τα ‘νιάμερα κοντά ‘ναι,
μα τα σαράντα δεν περνού, τα δίκια θα γενούσι >>.
Παττακός Μανούσος ( ΜΑΝΟΥΣΑΚΑΣ )
Έτσι γράφεται ο Μανούσος Πατακός , ο επιφανέστερος καπετάνιος της επανάστασης του Δασκαλογιάννη το 1770. Ο υπερήφανος καπετάνιος δεν καταδέχθηκε να καταθέσει τα όπλα, αντίθετα μετά από τέσσερα χρόνια ήταν πάλι μπροστάρης στην καταστροφή του αγά Αληδάκη στον Εμπρόσνερο.(βλέπε αγωνιστές)
Από το τραγούδι του Δασκαλογιάννη στίχοι 535-536
...................................................
<<Κι ούλοι Στρατίκοι, Πατακοί, Σκορδύλοι κι όσοι άλλοι,
απού τσοι Τούρκους δυό και τρεις κάνουν δίχως κεφάλι. >>
Παττακός Εμμανουήλ
Χοροδιδάσκαλος – Πρωτοχορευτής.
Ο φίλος και συμμαθητής στο πρώτο Λύκειο Αρρένων Ρεθύμνης
έχει ιδρύσει το χορευτικό σύλλογο << Κουρήτες >> και
όταν ήμουν στην Αθήνα το 1989-92 δεν θυμάμαι ακριβώς χρονιά,
έκανε μια πολύ ωραία εκδήλωση για την Κρητική φορεσιά.
Οικογένειες με ρίζες από τους Παττακούς:
ΜΑΝΟΥΣΑΚΑΣ
ΜΑΝΟΥΣΟΓΙΑΝΝΗΣ –ΑΚΗΣ
ΒΟΛΟΥΔΑΚΗΣ – ΛΙΑΠΗΣ
ΠΩΛΟΓΙΑΝΝΗΣ
ΠΩΛΟΓΕΩΡΓΗΣ
ΚΑΡΑΒΑΝΟΣ
ΖΕΡΒΟΣ
ΑΘΗΤΑΚΗΣ (ΟΙ ΑΣΚΥΦΙΩΤΕΣ ΜΟΝΟ)
ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΣ
Κάθε μια από τις παραπάνω οικογένειες γράφει από μόνη της ένα βιβλίο προσφοράς στους αγώνες της λευτεριάς. Σε όλα τα καλέσματα των Σφακιών τα παλικάρια τους έδιναν το παρόν χωρίς δεύτερη σκέψη.