Το Ασκύφου είναι το πρώτο χωριό που συναντάμε όταν πηγαίνουμε στα Σφακιά από τις Βρύσες αποτελείται από ένα σύνολο πέντε μικρών οικισμών, το Πετρέ, το Αμμουδάρη, τη Στραβοράχη, το Γωνί(Μέσα και Έξω) και τις Καρές.
Πιθανόν η ονομασία του να προέρχεται από το αρχαιοελληνικό σκύφος που σημαίνει κύπελλο, λόγω του οροπεδίου στο οποίο ευρίσκεται.
Ο ρόλος των χωριανών στις κατά καιρούς επαναστάσεις κορυφαίος, από τους δεκατέσσερεις
στρατηγούς σφακιανούς που έπεσαν το 1821 οι επτά ήταν Ασκυφιώτες,
και στην επόμενη μεγάλη επανάσταση του 1866-69 έπεσαν οι μισοί άνδρες του χωριού.
Στις Καρές υπάρχει ένα αξιόλογο ιστορικό μουσείο της περιόδου του Β΄ παγκοσμίου πολέμου
(1941-45) κόπος του αξέχαστου Γεωργίου Χατζιδάκη συνεχίζει να το εμπλουτίζει ο γιoς του και
φίλος Ανδρέας.
ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Γ. ΧΑΤΖΙΔΑΚΗ
ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΠΟΨΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛ. ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΧΑΤΖΙΔΑΚΗ
Η ηλεκτρονική διεύθυνση του μουσείου είναι: www.warmuseumaskifou.com
Το χωριό είναι κτισμένο σε οροπέδιο.
Η απογραφή του 2001 δίνει 444 μόνιμους κατοίκους (Πετρές 44, Αμμουδάρη 200, Γωνί 44, Καρές 156).
Από τις οικογένειες του χωριού, οι ιστορικές πηγές και η παράδοση λένε ότι
από τους ΠΑΤΕΡΟΥΣ πήγασαν οι αδελφοί ΜΑΥΡΟΠΑΤΕΡΟΣ, ΚΟΥΚΟΥΤΣΗΣ, ΦΛΕΦΛΕΣ και
από αυτούς οι παρακάτω οικογένειες ΜΠΟΥΧΛΗΣ, ΤΣΙΤΣΙΡΙΔΗΣ, ΤΣΟΥΡΔΟΣ, ΜΠΡΕΔΟΛΟΓΟΣ,
ΚΛΑΔΟΣ, ΜΠΙΡΗΣ, ΨΑΡΟΣ, και πιθανόν ΒΑΛΥΡΗΣ -ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ, ΛΕΦΑΣ -ΛΕΦΑΚΗΣ.
Ενώ από την άλλη μεγάλη οικογένεια τους Παττακούς πήγασαν οι ΠΩΛΟΓΙΑΝΝΗΣ,
ΠΩΛΟΓΕΩΡΓΗΣ, ΚΑΡΑΒΑΝΟΣ, ΖΕΡΒΟΣ, ΑΘΗΤΑΚΗΣ (Από Ασκύφου)
Ριζίτικα με αναφορά στα Ασκύφου.
<<Παιδιά, κι είντα `ν` οι μπαλοτές στη Νίμπρο και στ` Ασκύφου;
Παιδιά, λαγούς ζυγώνουνε γή αγρίμια κυνηγούνε
γή πούρι γάμο κάνουνε του καπετάνιο Σήφη;
Γενές γενές τσι προσκαλού, σειρές σειρές καθίζου,
Δασκαλιανούς `π` τον Πατσιανό και Μωριανούς
`π` τ` Ασκύφου, Νταμουλιανούς `π` τον Μπρόσγιαλο
και Παττακούς `π` τη Νίμπρο, Βλάχους `που την Ανώπολη,
γενές καμαρωμένες>>. .
Όταν οι άρχοντες παραβαίνουν τους άγραφους νόμους έρχεται η τιμωρία από το λαό προς την οικογένεια τους, αυτό διηγείται το παρακάτω ριζίτικο για την μάνα Κανάκαινα που οι γιοί της πήραν στα σοβαρά, τη φοροεισπρακτορική τους θέση.
<< Χριστέ, καί νά κατέβαινε βρύση απού τή Μαδάρα,
νά κατέβει κλιτά κλιτά στ ‘ ‘Ασκύφου τό λιβάδι,
νά βρεί τσί γούρνες αδειανές νά μπεί νά τσί γεμίσει ,
να πλύνουν οι ανήπλυτες , να πλύνουν κι οι πλυμένες ,
να πλύνει κι η Κανάκαινα τα ματωμένα ρούχα>>.
Πρωτοχορευτές των Σφακιών με το Σοφοκλή Βενιζέλο.
Από αριστερά Λύκος Σταύρος, Κουρής Γιάννης, Αθητάκης Μανούσος, Βενιζέλος Σοφοκλής, Ψαρός Θεόδωρος, Βενιανός Σταύρος (Ρεθεμνιώτης), και Λέφας Μιχάλης.
Ιερός ναός των Σφακιανών Αγίων Μανόλη και Ιωάννη.
Μνημείο επαναστατικών αγώνων 1770-1774-1821-1866.
ΙΝΒ 06062012 ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ