Φραγκοκάστελλο. Έτσι ονομάζεται το φρούριο που είναι κτισμένο στον ομώνυμο κάμπο των Σφακιών από την εποχή της Ενετοκρατίας.
Η ονομασία του προέρχεται από τις λέξεις Φράγγο και Καστέλι ξενικές ονομασίες. Φράγγους, έτσι αποκαλούσαν
όλους τους Δυτικούς και σε αυτούς έβαζαν και τους Ενετούς το 1371 όταν άρχισε η ανέγερση του φρουρίου.
Η ανέγερση του φρουρίου έγινε από τους Ενετούς με το πρόσχημα τις πάταξης των πειρατών όμως η πραγματική αιτία
ήταν για να διατηρούν στρατό κοντά στους σφακιανούς. Ισχυρίζομαι αυτό το λόγω από την αντίδραση
των σφακιανών στο κτίσιμο αφού με αρχηγούς τους αδελφούς Πατσούς την νύκτα χαλούσαν ότι χτιζόταν την ημέρα.
Λέγεται ότι τις πρώτες νύκτες οι Ενετοί και οι οικοδόμοι έμεναν στα πλοία από τον φόβο των ντόπιων.
Το μεγάλο κακό ήταν ότι χτίσθηκε με τα υλικά της αρχαίας πόλης Νικήτα, και αφού πρώτα εκτελέστηκαν
οι ήρωες αδελφοί Πατσοί.
Αργότερα το 1828 ένας αγνός πατριώτης από την Ήπειρο ο Χατζη - Μιχάλης Νταλιάνης με περίπου 600 παλικάρια
θα δώσει την τελευταία μάχη του εδώ. Ο ήρωας δεν άκουσε τους έμπειρους σφακιανούς καπετάνιους
να δώσουν μάχη προς τα ορεινά, στα Κολοκάσια και όχι στον κάμπο αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή του σώματος του.
(Στις 18 Μαΐου 1828 άρχισε την επίθεση ο Μουσταφά Πασάς κατά του φρουρίου και στις 24 Μαΐου που έλυσε την πολιορκία με συμφωνία, οι απώλειες των Ελλήνων ήταν 335 άνδρες και των Τούρκων 800).
Σήμερα γύρω από το Φραγκοκάστελλο, που απέχει από την Χώρα Σφακιών περίπου 18 χιλιόμετρα,
έχει δημιουργηθεί ένας οικισμός από σπίτια, ενοικιαζόμενα δωμάτια καθώς και ταβέρνες.
Οι καθαρές και όμορφες παραλίες προσελκύουν Έλληνες και ξένους τουρίστες.
ΕΔΩ ΚΑΤΑΧΩΡΩ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥ ΤΟ ΦΡΟΥΡΙΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ.
Δροσουλίτες φαίνονται σαν σκιές πολεμιστών που εμφανίζονται τις τελευταίες ήμερες του Μαΐου πρωινές ώρες,
κινούνται ο ένας πίσω από τον άλλο προς το Φραγκοκάστελλο και χάνονται σε λίγα λεπτά.
Δεν είναι λίγες οι αναφορές όπου στρατιώτες των κατακτητών φοβήθηκαν ή και πυροβόλησαν εναντίων τους.
Οι ντόπιοι θεωρούν ότι είναι οι ψυχές των παλικαριών του Χατζη - Μιχάλη Νταλιάνη που θυσιάσθηκαν εδώ.
<<Ακόμη και το σήμερο τσι δεκαφτά του Μάη,
Ούλο τ' ασκέρι φαίνεται με το Χατζη-Μιχάλη.
Και πολεμούν στα σύννεφα κι ακούγονται οι μπουρμάδες,
Φωνές και αλογοπεταλιές στου Καστελιού τσι μπάντες.
Ούλοι οι γι' αλαφροίσκιωτοι θωρούσι και τρομάζουν.
Μα κείνοι, ο Θεός σχωρέσιντο, κανένα δεν πειράζουν.>>
Οι Δροσουλίτες δεν εμφανίζονται κάθε χρόνο αλλά μάλλον όταν ο καιρός το επιτρέπει δηλαδή η άπνοια και η σχετική υγρασία.
Ίσως είναι ένα ακόμη φυσικό φαινόμενο που δεν γνωρίζουμε τον τρόπο δημιουργίας του.
ΑΠΟΨΗ ΑΠΟ ΜΑΚΡΥΑ ΚΑΙ ΨΗΛΑ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ ΤΟΥ ΦΡΑΓΚΟΚΑΣΤΕΛΛΟΥ
ΡΙΖΙΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟ ΦΡΑΓΚΟΚΑΣΤΕΛΛΟ
1
Θέλεις να δεις και να χαρείς όμορφα παλικάρια,
κι αδύνατα και τρομερά ως είναι τα λιοντάρια;
Άμε στο Φραγκοκάστελλο,να’ναι τ’ Άγιου Νικήτα,
να πιστευτείς όσ’ακουσες κι από πολλούς εγροίκας.
Τόσες συντρέχου τα χωριά, τ’ απάνω και τα κάτω,
να δείξου του ευλάβεια και τέχνη των αρμάτω·
κάνου γυμνάσματα φριχτά,π’άνθρωπος τα τρομάσει,
κι οι τρίχες του σηκώνονται κι ο νούς του παραλλάσει.
Ούλοι τση Κρήτης οι αιτοί έρχονται για να ιδούσι
τσι ξακουσμένους Σφακιανούς, μαζί ν’άγωνιστούσι.
2
Σα θες να δεις και να χαρείς όμορφους κοπελιάρους,
άμε στο Φραγκοκάστελλο, να’ναι τ’Άγιου Νικήτα,
να κατεβούν τα δύο χωριά,η Νίμπρος και τ’Άσκύφου,
να΄ρθούν κι οι Καλλικραθιανοί.
Να δείς λιανούς για το σπαθί,μακρούς για το ντουφέκι,
να δείς κοπέλες όμορφες πού’ναι ξανθομαλλούσες.
INB 15092012 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ