ΚΑΥΚΑΛΑΣ
Οικογένεια του Ασκύφου Σφακίων. Οι ρίζες τους είναι από τους Πάτερους.
Στην ιστορία εμφανίζονται το 1821 με τον μεγαλόσωμο καπετάνιο Σήφη Καυκαλά,
μερικά χρόνια αργότερα στην επανάσταση του 1866-69 τους ακούμε και ως Μαλικούτση.
Καυκαλάς Σήφης. Οπλαρχηγός της επανάστασης του 1821.
Ο γενναίος οπλαρχηγός έμελε να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην επανάσταση μετά την απώλεια των Σφακιανών πεντακοσίαρχων τους πρώτους χρόνους της επανάστασης.
Η διοίκηση Σφακίων 19 Ιανουαρίου 1828 στέλνει επιστολή προς το Γραμβουσιανούς
και ο ιστορικός της επαρχίας μας γράφει:
«Κομισταί της επιστολής ταύτης εγένοντο δύο εκ των διασημοτέρων ανδρών των Σφακίων,
ο εκ Καλλικράτους Παπαδάκης Σήφης και ο εξ Ασκύφου Σήφης Καυκαλάς»
Το 1828 ο Σήφης ήταν από τους σημαντικούς παράγοντες των Σφακίων, το παραπάνω βγαίνει από
επιστολή του Μουσταφά πασά όπου προσπαθεί να τον διερευνήσει για τις προθέσεις των συνεπαρχιωτών του.
Στην ίδια επιστολή του συστήνει να μείνουν ουδέτεροι οι Σφακιανοί στο πόλεμο με το Χατζημιχάλη Νταλιάνη, για το καλό τους.
Πολέμησε τον Μουσταφά στη μάχη του Φραγγοκάστελου και μετά στην μάχη του Κόρακα το Μάιο του 1828.
Συνάντηση του Καυκαλοσήφη με το Καποδίστρια.
Ο Άγγλος μοίραρχος Σταίην που ναυλοχούσε στην Γραμβούσα έμαθε για τη λαμπρή νίκη των Σφακιανών
στη μάχη του Κόρακα, και κατευθύνθηκε προς την περιοχή του Φραγγοκάστελου,
ήθελε να δει με τα μάτια του τα αποτελέσματα της μάχης.
Πράγματι περπάτησε την περιοχή του Κόρακα και είδε τα αποτελέσματα της μάχης.
Ακολούθως έδωσε δεξίωση προς τιμήν των Σφακιανών καπετάνιων στους οποίους παράθεσε γεύμα και τους δώρισε όπλα.
Με την αναχώρηση του πήρε μαζί του δύο γιγαντόσωμους Σφακιανούς το Σήφη Καυκαλά και το Παπά Ιωάννη
από το Καλλικράτη τους οποίους και παρουσίασε στον Πόρο στο κυβερνήτη Καποδίστρια.
Ο Σταίην με πρόσχημα την παρουσίαση των αγωνιστών ήθελε να συναντήσει τον κυβερνήτη για να τον πείσει
να βοηθήσει την επανάσταση στην Κρήτη. Ο Καποδίστριας ασπάσθηκε τους αγωνιστές και θαύμασε το παράστημα τους.
Οι Γραμβουσιανοί είχαν κακολογήσει τους Σφακιανούς στον κυβερνήτη και ο Καυκαλάς του απάντησε :
« Παράξενο μου φαίνεται αφέντη να πιστεύεις αυτούς που στον τόπο μας δεν είναι άξιοι για τίποτα.
Εμείς δεν αποφεύγομαι από τις μάχες μα οι κατωμερίτες δεν μας βοηθούνε τι να σου κάνουν μια
φούχτα Σφακιανοί αφού έχουν σκοτωθεί και οι περισσότεροι και οι καλύτεροι…
Αλλά αν σας λένε ότι των αρπούμε τα πρόβατα των αυτό δεν είναι ψώματα, μα μόνο όταν πάμε για πόλεμο,
γιατί δεν έχομε ποτέ πράμα να φάμε οι κακομοίρηδες, γιατί και σεις δεν μας στέλνετε τίποτα…..
Αν καθόμαστε, λένε δεν πολεμούμε, αν πάμε στην εκστρατεία, λένε ότι αρπούμε, αν ζητούμε με το καλό δεν μας δίνουν,
τι να κάνουμε……Πιστεύεις αφέντη ότι με τα χλωρά ξυλοκέρατα επολεμούσαμεν τους Τούρκους 25 ημέρες……..
Στέλνεται μας αφέντη μερικά από αυτά που σας δίνουν οι Ευρωπαίοι να ζούμε, και εμείς δεν θα πειράζουμε τους κατωμερίτες
θα πολεμούμε και ας κάθονται αυτοί στα πράγματα τους ».
Ο Καποδίστριας φιλοξένησε το Καυκαλά και το Παπά Γιάννη για μερικές μέρες και μετά
τους διέθεσε εθνικό πλοίο να γυρίσουν στα Σφακιά.
Καυκαλάκης Γεώργιος ή Καυκαλάς. Οπλαρχηγός επανάστασης 1821
Εμφανίζεται το Απρίλιο του 1828 μαζί με τον Γ. Κουτρουμπά να προσπαθούν να μαζέψουν αγωνιστές
από τις επαρχίες των Χανίων για να πολεμήσουν το Μουσταφά πασά στο Φραγγοκάστελο.
Το Μάιο του 1828 πηγαίνει στον Χατζημιχάλη Νταλιάνη και προσπαθεί να τον πείσει να μην πολεμήσει
από το Φραγγοκάστελο αλλά από τα βουνά.
Καυκαλάς Ανδρέας Αγωνιστής επανάστασης 1866-69 από τον Καλλικράτη.
Καυκαλάς Γιάννης του Ιωσήφ(-1931). Γεννήθηκε στο Ασκύφου και έκανε οικογένεια στο Ρέθυμνο. Παιδιά του ο Γιώργης και ο Σήφης. Ο Σήφης άφησε τα παρακάτω παιδιά τον Ιωάννη που έφθασε μέχρι διευθυντής της Εθνικής Τράπεζας,
το Γεώργιο(-1987) και το Μιχάλη γιατρό.
Καυκαλάς Μιχάλης του Ιωάννη(- 1999). Ιατρός.
Γεννήθηκε στο Ρέθυμνο από Σφακιανό πατέρα, δημοσίευε καλοπροαίρετα κριτικές για τον γραπτό Κρητικό λόγο.
Ασχολήθηκε με την μαντινάδα και τη ρίμα, τιμήθηκε για τα γραπτά του από την Ακαδημία Αθηνών δύο φορές. Έργα του « Αντιλαψίδες »,
«Μνημόνιο κρητικής διαλέκτου με παράλληλη αναφορά σε σύγχρονες κρητικές μαντινάδες», «Τρόχαλος».
Καυκαλάς Γεώργιος του Σταύρου. Από τους σοβαρότερους και ευγενικότερους ανθρώπους της Καρωτής. Αφιλοκερδώς για χρόνια βοηθά τον ιερέα του χωριού μας ως επίτροπος της εκκλησίας.
Καυκαλάς Χρήστος του Γεωργίου. Πρόεδρος του εκπολιτιστικού συλλόγου Καρωτής « Ο Τίμιος Σταυρός », μερακλής άνδρας, καλός χορευτής και τραγουδιστής, άνθρωπος της παράδοσης.