Βουγιούκαλος ή Μπουγιούκαλος ή Βουγιουκαλάκης. Ιστορική οικογένεια του Καλλικράτη.
Το επίθετο προέρχεται από την Τούρκικη λέξη Buyuk (Μπουγιούκ) δηλαδή μεγαλόσωμος,
φαίνεται ότι κάποιος πρόγονος τους αγωνιστής ονομάσθηκε από τους Τούρκους Μπουγιούκ με παραφθορά Βουγιούκαλος.
Η πρώτη αναφορά της οικογένειας γίνεται από τον Παπαδοπετράκη όπου αναφέρει ότι
ο Νικόλαος Παπαδόπουλος ή Νικολάκης Δασκαλιανός(1600-1685) πήρε σύζυγο το γένος Βουγιούκαλου.
Στη συνέχεια αναφέρει ότι είναι «οικογένεια αρχαία και ιστορική των Σπαντίδων λεγομένων ή Βουγιουκάλιδων».
Εικάζοντας αναφέρω ότι το «αρχαία και ιστορική» παραπέμπει σε συγκεκριμένη οικογένεια των Σφακιών,
αλλά δεν μπορώ να το αποδείξω προς το παρών.
Το επίθετο με το – ακης ακολούθησε και εδώ την πορεία των περισσότερων επιθέτων των ορεινών,
οι καμπίτες γραμματείς τους έγραψαν με το -ακης για να τους εξισώσουν με τους υπόλοιπους.
Κλάδος της οικογένειας έχει μετακομίσει στην Αργυρούπολη Ρεθύμνης.
Οι άνθρωποι της οικογένειας όπου και αν έχουν ριζώσει έχουν προοδεύσει και έχουν βγάλει αρκετούς επιστήμονες.
Βουγιούκαλος Μανώλης. Ήρωας αγωνιστής 1821,1838.
Ο ήρωας ήταν από τους μετρημένους στα δάχτυλα των χεριών αγωνιστών που στην νικηφόρα μάχη του Κόρακα
στις 24 και 25 Μαΐου 1828 προτίμησαν να συνεχίσουν την καταδίωξη των εχθρών, και όχι την διαρπαγή των λαφύρων
που άφηναν οι Τούρκοι πίσω τους για να σωθούν. Στις περισσότερες μάχες του 1821 ήταν παρών,
οι κατακτητές το γνωρίζουν και περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία.
Συμμετείχε στο κίνημα του θείου του(από την μητέρα του) Μπικοστρατή το 1838 και εξ αιτίας αυτού όπως
αναφέρει ο Παπαδοπετράκης πιάστηκε και εκτελέστηκε στα Χανιά ενώ ο Π. Κελαΐδής αναφέρει ότι
συμμετείχε στο κίνημα Χαιρέτη το 1841 συνελήφθηκε και εκτελέστηκε με αγχόνη στα Χανιά.
Μπουγιουκαλάκης Αναγνώστης. Ήρωας οπλαρχηγός του 1866-69.
Πρωταγωνίστησε στην επανάσταση του 1858. Το 1860 η Ελληνική κυβέρνηση τον έστειλε ως πρόδρομο
νέας επανάστασης μαζί με τον Μιχάλη Γιανναράκη από τους Λάκους με σκοπό να ξεσηκώσουν πάλι τους Κρήτες.
Έγινε σύναξη στο χωριό Φυλακή Αποκορώνου και αποφασίσθηκε να μαζευτούν στις 29 Αυγούστου στην Αργυρούπολη.
Ταυτόχρονα οι Σφακιανοί αποφάσισαν την έναρξη νέας επανάστασης στο Ασκύφου και μέσω Καλλικράτη κατέβηκαν
στην Αργυρούπολη την προσυμφωνημένη ημέρα. Όμως οι κατωμερίτες δεν μαζεύτηκαν έτσι και ο Βουγιούκαλος
με τους Σφακιανούς αναγκάσθηκε να γυρίσει στο Καλλικράτη. Έτσι τέλειωσε ένα ακόμα σκίρτημα ελευθερίας.
Πολέμησε κατά την διάρκεια της επανάστασης του 1866 ώσπου το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς
τραυματίστηκε στην φτέρνα και πέθανε από αυτό μετά από δέκα χρόνια ταλαιπωριών και χειρουργείων.
Ο ιστορικός μας γράφει:
«Ο άμοιρος Μπουγιουκαλάκης ο ενθουσιωδέστατος και αγνότατος πατριώτης, ο οποίος με κάθε θυσία επρωταγωνίστησε
από την επανάσταση του 1858 και ακόμη προηγουμένως για την απελευθέρωση της Κρήτης,
απέθανε ως ένας άσημος εις το νοσοκομείο Αθηνών ύστερα από δέκα ετών βάσανα και χειρουργικάς επεμβάσεις…
...Ένεκα των εθνικών και φιλελεύθερων αυτού αισθημάτων ο ατυχής και περιουσία πολλή και τα τέκνα του απώλεσε...»
Βουγιούκαλος Εμμανουήλ. Καπετάνιος της επανάστασης του 1895-98
Στο επίσημο μητρώο της Κρητικής Πολιτείας, αναφέρεται ως « Αγωνιστής Α΄ Τάξεως»
Βουγιούκαλος Σήφης. Αγωνιστής της επανάστασης του 1895-98.
Στο επίσημο μητρώο της Κρητικής Πολιτείας, αναφέρεται ως « Αγωνιστής Γ΄ Τάξεως », έζησε περίπου τα χρόνια 1850 -1920.
Φώτο. Από το αρχείο της Ελένης Βουγιούκαλου.
Επιστήμονες
Βουγιουκαλάκης Στυλ. Μανόλης -1982 Πολιτικός Μηχανικός του Μετσοβίου Πολυτεχνείου. (Από τους Αργυρουπολίτες)
Βουγιουκαλάκης Κων. Σήφης μηχανικός και ο αδελφός του
Βουγιουκαλάκης Κων.Γεώργιος μαθηματικός.
Βουγιουκαλάκης Νικόλαος Οικονομολόγος Χανιά.
Πλειάδα και άλλων αξιόλογων ανθρώπων έχει βγάλει η ιστορική οικογένεια,
εύχομαι με αυτή μου την κίνηση να ενεργοποιήσω έναν άνθρωπο τους ώστε να τους καταγράψει.
ΙΝΒ 24052010