Σκορδύλης η ιστορικότερη οικογένεια των Σφακιών, δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η ύπαρξη του Ελληνισμού στο
νησί διατηρήθηκε λόγω αυτής της οικογένειας και των απειράριθμων παρακλαδιών της.
Ο στρατηγός και μετέπειτα αυτοκράτορας του Βυζαντίου Νικηφόρος Φωκάς το 961μ.Χ. χρονιά της απελευθέρωσης του
νησιού από τους Άραβες (Σαρακηνούς) εγκαθιστά την οικογένεια Σκορδύλη στο νησί παράλληλα με την οικογένεια των
Φωκάδων. Η οικογένεια Σκορδύλη τους επόμενους αιώνες μέσα από την πάλη της με τους κατακτητές Ενετούς και Τούρκους
για να διατηρήσει τα κεκτημένα διατήρησε και τον Ελληνισμό στο νησί.
Το 1182 μετά από μια επαναστατική κίνηση ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Αλέξιος επαναφέρει την τάξη στο νησί και μαζί
και τις δύο παραπάνω οικογένειες καθώς και άλλες 10 τα ακουστά σε όλους ΔΩΔΕΚΑ ΑΡΧΟΝΤΟΠΟΥΛΑ, ένα εκ των οποίων
ήταν ο Μαρίνος Σκορδύλης.
Η Κρήτη διαιρέθηκε σε δώδεκα περιοχές κάθε τιμάριο παραχωρήθηκε σε ένα από τα δώδεκα αρχοντόπουλα του Βυζαντίου,
τα Σφακιά πήρε ο Μαρίνος Σκορδύλης.
Οι οικογένειες των Σκορδυλών μα και των Φωκάδων ήταν στο νησί από την εποχή του Νικηφόρου Φωκά το 961 μ.Χ.
γι αυτό και σε κείμενο αναγράφεται « Τους τα δώσασι όπως τ΄ είχαν και πρώτα » εννοώντας τα κτήματα τους.
Μια από τις κύριες επαναστάσεις κατά των Ενετών κινήθηκε από τον Κανδανολέων ή Λυσσογιώργη που ήταν της οικογένειας
Σκορδύλη.
Στον Ενετοτουρκικό πόλεμο (1645-1669) ο Κρητάρχωντας Ευστράτιος Σκορδύλης ή Βούρβαχης πολεμά με τους
Σφακιανούς κατά του νέου κατακτητή βοηθώντας τους πολιορκημένους του Κάστρου.
Το 1669 ανέλαβε Σκορδύλης εκ μέρους των Ενετών του Μοροζίνη να διαπραγματευτεί την παράδοση του Ηρακλείου στους
Τούρκους και την υπογραφή της συνθηκολόγησης.
Τα επόμενα χρόνια μετά την πτώση του Χάνδακα οι Σκορδύλοι διασπείρονται στον Ελλαδικό χώρο από την Κέρκυρα
μέχρι τις Κυκλάδες.
Ο ιστορικός Ι. Μουρέλος σε διάλεξη που έδωσε στην στρατιωτική λέσχη Ηρακλείου με θέμα ΒΟΥΡΒΑΧΟΙ αναφέρει τις
παρακάτω οικογένειες που όπως ισχυρίζεται προέρχονται από τους Σκορδύλιδες.
ΒΟΥΡΒΑΧΟΙ, ΠΑΤΕΡΟΣ - ΜΑΥΡΟΠΑΤΕΡΟΣ (Βλέπε οικ.Πάτερων), ΨΑΡΟΜΙΛΗΓΓΟΣ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ,
ΣΕΒΑΣΤΟΣ, ΚΑΨΟΚΑΛΥΒΗΣ, ΝΟΜΙΚΟΣ, ΛΟΓΓΙΝΗΣ, ΣΑΡΑΚΗΝΟΣ, ΛΙΧΝΟΣ, ΦΙΝΙΚΑΛΟΣ,
ΜΑΡΑΦΑΡΑΣ, ΦΟΥΜΗΣ, ΛΟΥΜΠΙΝΗΣ, ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΙ, ΛΟΝΤΕΣ,
ΤΡΑΧΙΝΟΙ, ΒΙΤΣΙΛΟΠΟΥΛΟΙ, ΠΕΖΟΥΛΟΚΟΛΟΙ
Και από τις παραπάνω οικογένειες προήλθαν οι
ΔΑΣΚΑΛΙΑΝΟΙ
ΜΟΡΙΑΝΟΙ
ΒΛΑΧΟΙ
ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑΔΕΣ
ΤΣΙΡΙΝΤΑΝΗΔΕΣ
ΣΤΡΑΤΗΓΟΙ
ΠΑΠΑΔΙΑΝΟΙ
ΔΕΛΛΗΓΙΑΝΝΑΚΗΔΕΣ
ΖΑΜΠΕΤΑΚΗΔΕΣ
Ο Πάρις Κελαιδής στη σελίδα 306 της εγκυκλοπαίδειας των Σφακίων διαφοροποιείται από τον Μουρέλο ως προς τις πέντε
τελευταίες οικογένειες.
Το πιθανότερο είναι να ισχύουν και οι δύο καταγραφές των παραπάνω ιστορικών, μάλιστα όσον αφορά τον
Κανδανολέων, ήταν συγγενής των Σκορδυλών - Βουρβάχων σύμφωνα με κείμενο της οικογενείας μου.
1.1. ΠΑΤΕΡΟΣ =
1.1.1 ΜΑΥΡΟΠΑΤΕΡΟΣ =1.1.1.1 ΓΙΓΟΥΡΤΑΚΗΣ
1.1.2 ΚΟΥΚΟΥΤΣΗΣ = 1.1.2.1 ΜΠΟΥΖΟΥΝΙΕΡΑΚΗΣ 1.1.2.2 ΚΑΥΚΑΛΑΣ
1.1.3 ΦΛΕΦΛΕΣ=(1.1.3.1 ΜΠΟΥΧΛΗΣ, 1.1.3.2 ΤΣΙΤΣΙΡΙΔΗΣ, 1.1.3.3 ΤΣΟΥΡΔΟΣ, 1.1.3.4 ΜΠΡΕΔΟΛΟΓΟΣ, 1.1.3.5 ΚΛΑΔΟΣ,1.1.3.6 ΜΠΙΡΗΣ, 1.1.3.7 ΨΑΡΟΣ, 1.1.3.8 ΒΑΛΥΡΗΣ -ΒΑΛΥΡΑΚΗΣ, 1.1.3.9 ΛΕΦΑΣ -ΛΕΦΑΚΗΣ)
1.2. ΨΑΡΟΜΙΛΗΓΓΟΣ(1300) = 1.2.1 ΒΑΛΕΡΙΑΝΟΙ(1400)= 1.2.2 ΣΤΡΑΤΙΚΟΙ(1600) =
(1.2.2.1.ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑ, 1.2.2.2 ΜΠΡΑΟΥ, 1.2.2.3 ΤΣΙΡΙΝΤΑΝΗ, 1.2.2.4 ΜΠΑΜΠΙΟΛΑΚΗ, 1.2.2.5 ΚΟΥΤΣΟΥΠΑ, 1.2.2.6 ΚΑΤΣΙΑ, 1.2.2.7 ΤΖΑΡΔΗ, 1.2.2.8 ΜΠΑΤΖΕΛΗ, 1.2.2.9 ΞΗΡΑ)
1.3. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ =1.3.1 ΔΑΣΚΑΛΙΑΝΟΙ=
(1.3.1.1 ΜΑΝΟΥΣΕΛΗΣ, 1.3.1.2 ΜΑΡΚΟΥΤΣΗΔΕΣ, 1.3.1.3 ΔΑΙΜΟΝΑΚΗΣ,1.3.1.4 ΠΡΟΚΟΠΑΚΗΣ, 1.3.1.5 ΤΣΙΡΜΙΡΗ, 1.3.1.6 ΟΡΦΑΝΟΥ, 1.3.1.7 ΠΩΛΑΚΗ, 1.3.1.8 ΠΕΤΡΟΥΛΗ Ή ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗ, 1.3.1.9 ΠΑΠΑΔΟΠΕΤΡΟΣ, 1.3.1.10 ΠΑΠΑΔΟΣΗΦΟΣ, 1.3.1.11 ΤΡΟΥΛΙΝΟΣ )
1.4. ΒΟΥΡΒΑΧΗΣ = 1.4.1 ΚΑΠΑΡΟΣ (Άνω Μέρος Αμαρίου), 1.4.2 ΣΠΟΝΤΙΔΑΚΗΣ(Ασφένδου), 1.4.3 ΤΣΑΚΑΛΑΚΗΣ (Δαφνές Ηρακλείου), 1.4.4 ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ (Κουρνά μόνο), 1.4.5 ΤΖΟΥΓΑΝΑΚΗΣ (Μυριοκέφαλα) 1.4.6 ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ (Αθήνα )
1.5. ΚΑΨΟΚΑΛΥΒΗΣ 1.6. ΝΟΜΙΚΟΣ 1.7. ΛΟΓΓΙΝΗΣ
1.8. ΣΑΡΑΚΗΝΟΣ 1.9. ΛΙΧΝΟΣ 1.10. ΦΙΝΙΚΑΛΟΣ 1.11. ΜΑΡΑΦΑΡΑΣ
1.12. ΦΟΥΜΗΣ 1.13. ΛΟΥΜΠΙΝΗΣ 1.14 ΣΕΒΑΣΤΟΣ
1.15. ΛΕΩΝΗΣ 1.16. ΚΑΝΔΑΝΟΛΕΩΝ 1.17. ΚΟΝΤΟΣ 1.18. ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ
1.19. ΠΑΡΔΙΩΤΗΣ
Συμφωνητικό του 1435.
Συμφωνητικό μεταξύ Σκορδιλών και Βαλεριανών το 1435 μ.Χ. με σκοπό να σταματήσει η βεντέτα μεταξύ τους. Σε κάποιο σημείο αναγράφεται η συγγένεια των οικογενειών αυτών. Το κείμενο μετέγραψα στην καθομιλουμένη για καλλίτερη κατανόηση αλλά άφησα την σύνταξη όπως ήταν.
«Με το να έχομε πολυμερείς ταραχές με το Νικόλαο Βαλεριανό και με τους ανθρώπους του και συγγενείς μας, εμείς Γερώνυμος Σκορδίλης, με τους ανθρώπους μου και συγγενείς μου, επειδή τους πείραζαν τα πρόβατα μας στο Διχαλωτό Λαγκό και είχαμε καθημερινούς σκοτωμούς αναμεταξύ μας, καθώς και σκότωσαν οι δύο αυτάδελφοι Πέτρος και Νικόλαος Σερρηγιάννηδες, το αυτάδελφο μου Ανδρέα Σκορδίλη εξ αιτίες, όπου πολλές φορές πείραζαν τα γιδοπρόβατα μας και αυτός ο ίδιος ως όπου ήτο ναύτης και πειρατής και δια να μας λείψουν οι καθημερινές ταραχές και σκοτωμοί, συμπεθερεύομε και συμφωνούμε τα δύο μέρη και δίνει ο αυτάδελφος μου Κωνσταντίνος Σκορδίλης την θυγατέρα Μαρία εις τον Ευστράτιο Βαλεριανό ανιψιό πρώτο του Νικολάου Βαλεριανού κατά θείους και ιερούς νόμους της αγίας εκκλησίας μας. Δια τούτο συμφωνούμε ως αδέλφια όπου εγινήκαμε, αν κατέβου τα γιδοπρόβατα μας στο λεγόμενο Διχαλωτό Λαγκό και Λάκκο Καλό λεγόμενο και λοιπά μέρη και στο ένα μέρος και στο άλλο να τα θεωρούν ως δικά τους, αν βγουν πάλι τα δικά τους γιδοπρόβατα πάνω στο δικό μας μέρος Λάκκους λεγόμενο να τα θεωρούμε και εμείς ως δικά μας. Λοιπόν δια τούτο συμφωνήσαμε τα δύο μέρη και υπογράφουμε και τα δύο μέρη όλοι συγγενείς και ξένοι του καθενός και πρωτόγεροι και δια τούτο κάνομε δύο όμοια απαράλλακτα να κρατεί ο καθένας το ένα δια πάντα και ασφάλεια καθεμιανού.
Οι δικοί του Γερώνυμου Σκορδίλη και ο ίδιος.
Ιερώνυμος Σκορδίλης, Κωνσταντίνος Σκορδίλης, Μανουήλ Σκορδίλης, Γεώργιος Σκορδίλης, Μιχαήλ Σκορδίλης, Ιωάννης Σαρακηνός, Βάρδας Πατέρας, Εμμανουήλ Ψαρομήλιγγος, Εμμανουήλ Ποντικός, Αντώνιος Τρεπής, Παύλος Ριζάκης.
Οι δικοί του Νικόλαου Βαλεριανού και ο ίδιος.
Νικόλαος Βαλεριανός, Εμμανουήλ Βαλεριανός, Ευστράτιος Βαλεριανός, Ευστράτιος Φορλινός, Νικηφόρος Βιτσάκης, Γεώργιος Βιολινός, Θεόδωρος Μαρίνης, Βάρδας Τραγινός, Σταμάτιος Σαρηγιάννης, Πέτρος Σαρηγιάννης, Νικηφόρος Σαρηγιάννης, Αντώνιος Ρισιρίκος, Γεώργιος Καχάκος, Ιωάννης Καντηλάκης, Κωνσταντίνος Μαυρίκης.
Εν Χώρα Σφακιών 26 Οκτωβρίου 1435
Ο γραφέας Ανδρέας Σκαρλάτος».
Η οικογένεια μετά την πτώση του Χάνδακα το 1669
Οι Κρήτες της Κρητικής ή της Βενετικής ευγένειας μετά από απόφαση του Συμβουλίου της Κοινότητας του Χάνδακα και το
δουκικό διάταγμα της 31 Οκτωβρίου 1669 όπου και αν μετοικούσαν θα τύγχαναν των προνομοίων που είχαν ως ευγενής.
Δηλαδή θα μπορούσαν να διεκδικήσουν δημόσια αξιώματα καθώς και την είσοδο τους στα τοπικά συμβούλια των
κοινοτήτων. Με αυτό τον τρόπο η οικογένεια Σκορδύλη μπήκε από τα πρώτα χρόνια της μετοίκησης της στην Κέρκυρα στα
δημόσια αξιώματα με τα μέλη της.
Από την ιστοσελίδα http://www.corfuhistory.eu/
σταχυολογώ όσον αφορά την μετοίκηση μελών της οικογένειας στην Κέρκυρα.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της οικογένειας Σκορδίλη, που από τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής της στο νησί
νεμόταν δημόσια αξιώματα. Ο Τζώρτζης Σκορδίλης, βρίσκουμε να αναλαμβάνει τη θέση του αρχειοφύλακα των atti
generalizzi και των φόρων από τις δίκες.
Στα 1707 ο Πέτρος, γιος του προαναφερθέντος Τζώρτζη, έλαβε τη θέση του avocato fiscale (δημόσιος συνήγορος), αξίωμα
που φανέρωνε ότι η γνωστή κρητική οικογένεια έχαιρε ιδιαίτερης εμπιστοσύνης, καθώς ο συγκεκριμένος αξιωματούχος ήταν
υπεύθυνος για την καλή διαχείριση τόσο του ενεχυροδανειστηρίου όσο και της δημόσιας σιταποθήκης.....
Mετά το θάνατο του Τζώρτζη Σκορδίλη, για τον οποίον έγινε λόγος παραπάνω, τη θέση του στο αξίωμα του αρχειοφύλακα
πήρε ο γιος του Ιωάννης, ενώ τη θέση του Πέτρου ως avocato fiscale κατέλαβε αρχικά ο γιος του Τζώρτζης και έπειτα, στα
1752, ο εγγονός του αδελφού του Ιωάννη, Σπυρίδων....
Επανάσταση Κρήτης 1866-69
Ο Κ. Εμμ. Σκορδίλης υπογράφει ως μέλος της Προσωρινής Κυβέρνησης Κρήτης τον κανονισμό της δικαιοσύνης.
INB01022013