Δραστηριότητες - Ανακοινώσεις

20. Εκδηλώσεις «Κρήτη - Μακεδονία - Έδεσσα - Πέλλα»

Υλοποιήθηκε ένα φιλόδοξο ταξίδι τιμής και μνήμης από τις 18 μέχρι και τις 20 Ιουνίου στην Έδεσσα και Πέλλα της Μακεδονίας. Λεπτομέρειες του ωραίου τριημέρου γράφονται παρακάτω όπως μας τις μεταφέρει ο Βασίλης Θωμάς.  

 

ΠΑΜΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΑΠΟΚΟΡΩΝΟΥ ΧΑΝΙΩΝ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΡΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΕΛΛΗΝ ΜΑΚΕΔΩΝ»

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΙΤΩΝ

ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΣΦΑΚΙΑΝΩΝ 

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Ζαλόγγου 13-15 & Εμμ. Μπενάκη

Αθήνα, ΤΚ 10878

Φαξ: 210 3845 143, 210 7211 841

Πληρ.: Βασ. Θωμάς (Γραμματεία Επιτροπής)

Αθήνα, 25 Ιουνίου 2010

Δ Ε Λ Τ Ι Ο  Τ Υ Π Ο Υ 

ΠΡΟΣ: Έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ 

ΘΕΜΑ: «Κρήτη – Μακεδονία – Μέγας Αλέξανδρος: Ημέρες Μνήμης & Τιμής»

(18-19-20 Ιουνίου 2010, Έδεσσα – Πέλλα) 

Σας γνωρίζουμε ότι: 

Το τριήμερο 18, 19 και 20 Ιουνίου 2010, πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις πόλεις της Έδεσσας και της Πέλλας η μεγάλη εκδήλωση μνήμης και τιμής «Κρήτη – Μακεδονία – Μέγας Αλέξανδρος».

20._Kriti_Makedonia_1

.

20._Kriti_Makedonia_2

.

20._Kriti_Makedonia_3

.

20._Kriti_Makedonia_4

 

 Η διοργάνωση της εκδήλωσης αυτής ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2009 με την πρωτοβουλία και το κάλεσμα της «Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών» προς τα Κρητικά Σωματεία και φορείς της Αττικής, που έχουν σχέση με την ιστορία του Μακεδονικού Αγώνα, και προς τα Μακεδονικά Σωματεία της Αττικής. Στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν αρκετά σωματεία και φορείς της κρητικής παροικίας της Αττικής (και όχι μόνο), τα οποία στην συνάντηση της 17ης Δεκεμβρίου 2009 εξέλεξαν την Οργανωτική Επιτροπή Εκδήλωσης Μακεδονίας.

 Οι τιμώμενες προσωπικότητες της εκδήλωσης ήταν αφενός μεν ο Μέγας Αλέξανδρος, και αφετέρου δε οι πεσόντες Κρήτες Μακεδονομάχοι, με αφορμή την κοινή σημαδιακή ημερομηνία της 13ης Ιουνίου, η οποία είναι αφενός μεν η ημερομηνία, κατά την οποία για πρώτη φορά εισήλθαν στην τότε τουρκοκρατούμενη Μακεδονία τα πρώτα τμήματα των Κρητών Μακεδονομάχων (13.6.1903), αφετέρου δε είναι η ημερομηνία θανάτου του Μεγ. Αλεξάνδρου στην Βαβυλώνα (13.6.323 π.Χ.). 

Ημέρα 1η (Παρασκευή 18 Ιουνίου 2010): 

Μετά την διευθέτηση και των τελικών οργανωτικών λεπτομερειών, αναχώρησαν την Παρασκευή 18 Ιουνίου 2010 από την Αθήνα τρία (3) συνολικά πούλμαν και αρκετά ΙΧ με τους συμμετέχοντες της εκδήλωσης, με κατεύθυνση προς την «πόλη των καταρρακτών». Σε αυτά επέβαιναν μέλη της Παμμακεδονικής Συνομοσπονδίας, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων, της Ομοσπονδίας Σωματείων Αποκορώνου Χανίων, του Πνευματικού Ιδρύματος «Κρητική Εστία», του Συλλόγου Κρητών Ελληνικού, της Πολιτιστικής Κίνησης Μυλοποταμιτών, του Συνδέσμου «Αλέξανδρος Φιλίππου Έλλην Μακεδών», του Σωματείου για την Κρητική Ιστορία, Παράδοση και Λαογραφία «Οι Δροσουλίτες», του ομίλου ριζίτικου τραγουδιού «Οι Ριζίτες», του Συλλόγου των εν Αθήναις Αργυρουπολιτών Ρεθύμνης, του Συλλόγου των εν Αθήναις Εδεσσαίων, της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών, αλλά και της Ένωσης Σφακιανών ν. Χανίων, οι οποίοι ήρθαν ακτοπλοϊκώς από τα Χανιά, προκειμένου να επιβιβαστούν στα πούλμαν.

 

Ύστερα από ταξίδι περίπου 7 ωρών και 580 χλμ, έφθασαν στο προορισμό τους τα πούλμαν με τους συμμετέχοντες της εκδήλωσης. Στην Έδεσσα ενώθηκαν με τους συμμετέχοντες και μέλη της Παγκρήτιας Αδελφότητας Θεσσαλονίκης, του Συλλόγου Κρητών Γιαννιτσών «Ν. Ξυλούρης» και φυσικά του τοπικού συλλόγου Κρητών. Το βράδυ της Παρασκευής, 18 Ιουνίου 2010, η Ένωση Κρητών Πέλλας διοργάνωσε δείπνο και κρητική χοροεσπερίδα προς τιμή των συμμετεχόντων στο κέντρο «Έπαυλις», η οποία πλαισιώθηκε μουσικά με το κρητικό συγκρότημα των Μιχάλη Πολυχρονάκη (λύρα-τραγούδι), Ανδρέα Κλειδουχάκη (λαούτο-τραγούδι) και Παναγιώτη Αναγνωστάκη (λαούτο), αλλά και με ριζίτικα τραγούδια από τους ριζίτες που μετέβησαν στην Έδεσσα.

 Ημέρα 2η (Σάββατο 19 Ιουνίου 2010):

 Το επόμενο πρωί του Σαββάτου 19 Ιουνίου 2010, ξεκίνησε το ιδιαίτερα «γεμάτο» πρόγραμμα των εκδηλώσεων της δεύτερης ημέρας. Στις 09:00 πμ, όλα τα Κρητικά και Μακεδονικά σωματεία συντεταγμένα, φορώντας τις παραδοσιακές φορεσιές και κρατώντας τα λάβαρα και τις σημαίες τους, μετέβησαν στην Μητρόπολη της Έδεσσας, όπου τους περίμεναν σύσσωμες οι τοπικές αρχές του νομού (ο Νομάρχης Πέλλας κ. Μιχ. Καραμάνης, ο Δήμαρχος Έδεσσας κ. Ιω. Σόντρας, ο Διοικητής Β’ Μεραρχίας Υστγος κ. Δημ. Τζιούτζιος, ο Αστ. Διευθυντής Έδεσσας κ. Σκουμπόπουλος, νομαρχιακοί και δημοτικοί σύμβουλοι κτλ), για την τέλεση επιμνημόσυνης δέησης για τους Κρήτες πεσόντες του Μακεδονικού Αγώνα. Η μεικτή ομάδα των ριζιτών της εκδήλωσης, τα μέλη της οποίας προέρχονταν από το σωματείο «Οι Δροσουλίτες» και τον όμιλο ριζίτικου τραγουδιού «Οι Ριζίτες» (Μ. Φραγκεδάκης, Γ. Μαρονικολάκης, Α. Μαριανάκης, Γ. Βοτζουράκης, Μ. Εγγλέζος, Χ. Γιαμπουρλής, Μ. Πολυχρονάκης, Β. Βαβουράκης και Γ. Βαβουράκης), εισήλθε στον περίβολο της Μητρόπολης με ένα παραδοσιακό ριζίτικο «της στράτας» για καλωσόρισμα, σηματοδοτώντας την «επίσημη» έναρξη της παρουσίας μας στην Έδεσσα. Κατόπιν, όλοι οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν την επιμνημόσυνη δέηση, στην οποία χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Έδεσσας, Πέλλας και Αλμωπίας,  κ.κ. Ιωήλ.

 

Μετά το τέλος της επιμνημόσυνης δέησης, η πομπή κατευθύνθηκε πεζή προς το σημείο της πρώτης υπαίθριας τελετής απόδοσης τιμών, ήτοι το Μνημείο του Μακεδονομάχου «Καπετάν Μίγγα» στην περιοχή των καταρρακτών Έδεσσας. Την πομπή περίμενε άγημα της Β’ Μηχανοκίνητης Μεραρχίας Πεζικού, το οποίο και απέδωσε τιμές, μόλις η πομπή έφθασε στο χώρο. Σε μια τοποθεσία πνιγμένη στο πράσινο και στα δέντρα, έλαβε χώρα μια κατανυκτική τελετή, η οποία ξεκίνησε με τρισάγιο στην μνήμη των πεσόντων Κρητών Μακεδονομάχων. Μετά την τήρηση ενός λεπτού σιγής από τους παριστάμενους, πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων από τα συνολικά 16 σωματεία και φορείς που βρέθηκαν στην Έδεσσα. Ως επιστέγασμα της λιτής αυτής τελετής, η ομάδα ριζίτικου της εκδήλωσης απέδωσε το ριζίτικο «Ποιοι ‘τονε που περάσανε στα πάρωρα τση νύχτας», που είναι αφιερωμένο στους Κρήτες οπλαρχηγούς, οι οποίοι τη νύχτα της 13ης Ιουνίου 1903 πέρασαν τα τότε σύνορα της Ελλάδας και εισήλθαν στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία.

 Επόμενος σταθμός της εκδήλωσης, ήταν ο έφιππος ανδριάντας του Μ. Αλεξάνδρου, που βρίσκεται τοποθετημένος σε κεντρική πλατεία της πόλης της Έδεσσας. Η μεγάλη πομπή των Κρητών με τις παραδοσιακές στολές, τις σημαίες και τα λάβαρα συνολικά 16 σωματείων και με μπροστάρη την μεγάλη σημαία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων, την οποία κρατούσαν οριζόντια τέσσερα μαυροφορεμένα παλικάρια με την παραδοσιακή ενδυμασία και τα στιβάνια τους, έφθασε στο άγαλμα του Μ. Αλεξάνδρου, κινούμενη μέσω των κεντρικών δρόμων της Έδεσσας, όπου είχε διακοπεί η κυκλοφορία των οχημάτων από την Τροχαία της πόλης. Η ώρα πλησίαζε 10:30 πμ, η πόλη της Έδεσσας είχε ήδη αρχίσει να ξυπνάει και οι κάτοικοί της έβλεπαν με έκπληξη και θαυμασμό την μακρά πομπή των Κρητικών με τα λάβαρα να περνά μπροστά από καταστήματα, καφετέριες και δημόσια κτίρια. Όταν η πομπή έφθασε στην πλατεία του ανδριάντα του Μ. Αλεξάνδρου, το στρατιωτικό άγημα (το οποίο είχε προηγηθεί) απέδωσε τιμές κατά την είσοδο της πομπής. Κατόπιν, και μετά από μια σύντομη εισαγωγή από τον παρουσιαστή της εκδήλωσης, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του Μεγάλου Στρατηλάτη και Εκπολιτιστή Αλέξανδρου. Μετά ακολούθησε πάλι κατάθεση στεφάνων από τα σωματεία και τους φορείς που συμμετείχαν. Η εκδήλωση τιμής έκλεισε με ένα ριζίτικο αφιερωμένο στον Μ. Αλέξανδρο με τίτλο «Γροικάτε ίντα μήνυσε ο Μέγας Στρατηλάτης», το οποίο απέδωσε μπροστά στον ανδριάντα η μεικτή ομάδα ριζίτικου της εκδήλωσης. Αξίζει δε να σημειωθεί, ότι καθ’ όλη τη διάρκεια των πρωινών εκδηλώσεων, ήταν παρόν τηλεοπτικό συνεργείο της ΕΤ-3, αλλά και συνεργεία και δημοσιογράφοι τοπικών τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών, που κατέγραψαν κάθε δραστηριότητα και έλαβαν συνεντεύξεις από παράγοντες της εκδήλωσης.

 Κατά την ώρα που είχαν ξεκινήσει να πέφτουν οι πρώτες στάλες βροχής, όλοι οι συμμετέχοντες είχαν ήδη επιβιβαστεί στα πούλμαν με προορισμό την πόλη της Πέλλας, την γενέτειρα του Μ. Αλεξάνδρου. Η πομπή των τριών λεωφορείων έφθασε στην πόλη της Πέλλας λίγο πριν τις 12:00 το μεσημέρι, όπου ο καιρός μας υποδέχθηκε με ηλιοφάνεια, σε αντίθεση με την βροχή που μας κατευόδωσε από την Έδεσσα. Οι συμμετέχοντες έγιναν δεκτοί από τον Δήμαρχο Πέλλας κ. Απ. Τσαλταφερίδη, ο οποίος απηύθυνε ένα σύντομο χαιρετισμό μπροστά στον έφιππο ανδριάντα του Μεγ. Αλεξάνδρου, ο οποίος κατασκευάστηκε με πρωτοβουλία και έρανο των μαθητών του Γυμνασίου Πέλλας και εγκαινιάστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το 2005. Χαιρετισμό ενώπιον του μεγαλοπρεπούς αγάλματος απηύθυναν επίσης ο Πρόεδρος της Παμμακεδονικής Συνομοσπονδίας, κ. Ιω. Αθανασιάδης και ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωματείων Αποκορώνου Χανίων, κ. Ιω. Τερεζάκης. Κατόπιν, απονεμήθηκαν τιμητικές πλακέτες από τους διοργανωτές της εκδήλωσης στον Δήμαρχο Πέλλας, για την συμβολή του στην πραγματοποίησή της. Η σύντομη τελετή έληξε με την κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους των φορέων και των σωματείων. Κατόπιν, ο Δήμαρχος Πέλλας κάλεσε τους παρευρισκόμενους να επισκεφθούν το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, το οποίο βρισκόταν χτισμένο ανάμεσα στα ξακουστά ανάκτορα της Μακεδονικής Δυναστείας του Φιλίππου και του Μ. Αλεξάνδρου. Πραγματοποιήθηκε ξενάγηση στους συμμετέχοντες από τον Διευθυντή του μουσείου, το οποίο στεγάζει όλα τα ευρήματα από την περιοχή των ανακτόρων και των εγκαταστάσεων της αρχαίας Πέλλας, οι οποίες συνολικά ξεπερνούν σε έκταση τα 70.000 τ.μ (!)., και κατατάσσονται στα μεγαλύτερα κτιριακά συγκροτήματα της ελληνικής αρχαιότητας.

 Ακολούθησε επιβίβαση στα πούλμαν και επιστροφή στην Έδεσσα. Ο Δήμαρχος κ. Ιω. Σόντρας και ο Αντιδήμαρχος κ. Αθ. Δήμτσης μας περίμεναν όλους στο εστιατόριο της Δημοτικής Επιχείρησης Καταρρακτών Έδεσσας, για να μας προσφέρουν ένα γεύμα με θέα τους μοναδικούς καταρράκτες της πόλης.  Μετά το φαγητό επιβαλλόταν ξεκούραση στα ξενοδοχεία, γιατί στις 19:00 μμ ήταν προγραμματισμένη η κεντρική εκδήλωση στο Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο της Έδεσσας «Γαβαλιώτισσα».

 Κατά τις 18:30 μμ, και ενώ όλοι οι συμμετέχοντες ετοιμάζονταν για την κύρια εκδήλωση, ο ουρανός της Έδεσσας σκοτείνιασε και ξεκίνησε σφοδρή βροχόπτωση, η οποία εξελίχθηκε και σε χαλάζι. Αμέσως ενεργοποιήθηκε το εναλλακτικό σχέδιο της εκδήλωσης, ήτοι να πραγματοποιηθεί αυτή  στην μεγάλη αίθουσα τελετών στο Μέγαρο της Νομαρχίας Πέλλας. Μετά τις απαραίτητες προετοιμασίες στην αίθουσα τελετών της Νομαρχίας, και την μετάβαση των συμμετεχόντων, η κύρια εκδήλωση ξεκίνησε με καθυστέρηση, λόγω της σφοδρής κακοκαιρίας.

 Για την οικονομία χρόνου της κύριας εκδήλωσης, αποφασίστηκε να παραλειφθούν οι προγραμματισμένοι χαιρετισμοί των επισήμων στην αρχή της. Έτσι, μετά τον σύντομο χαιρετισμό και την εισαγωγή από τον παρουσιαστή, η εκδήλωση ξεκίνησε με την προγραμματισμένη απόδοση ριζίτικου τραγουδιού από την μεικτή ομάδα ριζίτικου με τον τίτλο «Εβγήκα νύχτα στα βουνά προτού να ξημερώσει», το οποίο και αυτό είναι αφιερωμένο στους Κρήτες Μακεδονομάχους. Μετά την ομάδα ριζίτικου, ανέβηκε στο βήμα ο πρώτος ομιλητής της βραδιάς, κ. Ιω. Κακουδάκης (Αντιστράτηγος ε.α., επίτιμος Α’ Υ/ΓΕΣ) και διάβασε την ομιλία του με θέμα «Η συμβολή και οι θυσίες των Κρητών στον Μακεδονικό Αγώνα και στους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-1913», εξαίροντας την αποφασιστική δράση και την παλικαριά των αναρίθμητων Κρητικών, που έπεσαν στον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τον τουρκικό και βουλγαρικό ζυγό. Κατόπιν, ανέβηκε στην σκηνή το κρητικό χορευτικό συγκρότημα που οργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων, που απαρτίζονταν συνολικά από 13 χορευτές (Β. Βαβουράκης, Μ. Τραϊτοράκης, Σ. Μαθιουδάκης, Π. Αναγνωστάκης, Π. Κουβαριτάκης, Μ. Γιαλεσάκης, Μ . Τσιωτάκη, Ρ. Λαμπάκη, Κ. Κορεντίου, Β. Μέγα, Ε. Πετράκη, Ν. Χρόνη και Σ. Γιαλεσάκη) και χόρεψε χανιώτικο συρτό, μαλεβυζιώτη και στο τέλος τον ξακουστό και παλικαρίσιο πεντοζάλη, που εντυπωσίασε όλους τους παριστάμενους, αποσπώντας το θερμότατο χειροκρότημά τους. Το χορευτικό συγκρότημα της Ομοσπονδίας πλαισιώθηκε μουσικά από το μουσικό συγκρότημα των Μιχ. Πολυχρονάκη, Ανδ. Κλειδουχάκη και Π. Αναγνωστάκη.

 Ύστερα ήταν η σειρά του Νομικού και Συγγραφέα Ιω. Βαρνάκου να ανέβει στο βήμα του ομιλητή, για να εκφωνήσει την ομιλία του με τίτλο «Η συμβολή των Κρητών στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου», παρουσιάζοντας στο κοινό ιδιαίτερα ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία που αποδεικνύουν τους πανάρχαιους δεσμούς μεταξύ Κρητικών και Μακεδόνων στο διηνεκές της ελληνικής ιστορίας. Μετά την ομιλία του κ. Βαρνάκου, ανέβηκε στη σκηνή το πολυάριθμο χορευτικό συγκρότημα του Λαογραφικού Ομίλου Πολυγύρου Χαλκιδικής, που απέδωσε παραδοσιακούς χορούς από την ευρύτερη περιοχή της Χαλκιδικής, με την συνοδεία της ορχήστρας του. Αφού αποχώρησε από την σκηνή το συγκρότημα του Πολυγύρου, ήρθε η ώρα για την απονομή τιμητικών πλακετών από τους διοργανωτές της εκδήλωσης στους τοπικούς παράγοντες που, χωρίς την συμβολή τους, θα ήταν αδύνατη η πραγματοποίηση της εκδήλωσης. Πρώτος τιμήθηκε ο Νομάρχης Πέλλας, κ. Μιχ. Καραμάνης, μετά ο Δήμαρχος Έδεσσας κ. Ιω. Σόντρας, ο Διοικητής της Β’ ΜΚΠ Υποστράτηγος κ. Δημ. Τζιούτζιος, και τέλος ο Νομάρχης Χαλκιδικής κ. Αστ. Ζωγράφος, ο οποίος ανέλαβε τα έξοδα των χορευτικών από την περιοχή της Χαλκιδικής.

 Η εκδήλωση συνεχίστηκε με την τελευταία ομιλία της βραδιάς, ήτοι αυτή του Δρ. Θαλή Μυλωνά (Νομικός, Δ.Ν., Συγγραφέας, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Διαβαλκανικών Σχέσεων), με θέμα «Το Μακεδονικό Ζήτημα από την σκοπιά του διεθνούς δικαίου», η οποία πραγματεύτηκε με εύστοχες νομικές αναλύσεις και επισημάνσεις το διεθνές πρόβλημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, και παρουσίασε το αδιαμφισβήτητα βάσιμο των ελληνικών θέσεων στην όλη διαδικασία. Μετά, η παράδοση ξαναπήρε τη σκυτάλη, και στην σκηνή εμφανίστηκε το πολυπληθές χορευτικό συγκρότημα του Συλλόγου Ποντίων Έδεσσας «Ο Αγ. Θεόδωρος Γαβράς», που χόρεψε εντυπωσιακούς ποντιακούς χορούς και συνεπήρε τους παριστάμενους με τον άψογο συγχρονισμό των χορευτών του. Το συγκρότημα συνοδεύτηκε από δικούς του μουσικούς στην ποντιακή λύρα και το νταούλι, που έδιναν τον διονυσιακό ρυθμό στους χορευτές. Ύστερα σειρά είχε το χορευτικό συγκρότημα του Φιλοπρόοδου Συλλόγου Έδεσσας «Ο Μέγας Αλέξανδρος», το οποίο απέδωσε τοπικούς χορούς της περιοχής της Πέλλας και της Έδεσσας, με την συνοδεία της ορχήστρας του. Ακολούθησε το χορευτικό συγκρότημα του Συλλόγου Μικρασιατών Πέλλας «Η Μπίγα», που χόρεψε χορούς από την περιοχή της Μικράς Ασίας, όπως αντικρυστό, απτάλικο, αργό χασάπικο και γρήγορο χασάπικο. Η εκδήλωση έβαινε σιγά-σιγά προς το τέλος της, ύστερα σχεδόν από ένα γεμάτο τρίωρο πρόγραμμα, και στην σκηνή ανέβηκε για το κλείσιμο της βραδιάς το χορευτικό συγκρότημα του Συλλόγου Κρητών Γιαννιτσών «Ν. Ξυλούρης». Μιας και η βραδιά, που ήταν αφιερωμένη στους Κρητικούς, είχε ξεκινήσει με κρητικούς χορούς, επιβαλλόταν να τελειώσει πάλι με κρητικούς χορούς. Το συγκρότημα, υπό τους ήχους της λύρας του Μιχ. Πολυχρονάκη, χόρεψε χανιώτικο συρτό, μαλεβυζιώτη και σούστα, καταχειροκροτούμενο από τους θεατές.

 Μετά το τέλος της εκδήλωσης, ο Νομάρχης Πέλλας παρέθεσε επίσημο δείπνο στους διοργανωτές, στις εντυπωσιακά διαμορφωμένες εγκαταστάσεις του παλιού «Καναβουργείου» της Έδεσσας, με θέα τον κάμπο της εύφορης μακεδονικής γης. Όμως η βραδιά δεν έμελλε να τελειώσει με την παράθεση του δείπνου από τον κ. Νομάρχη. Το μουσικό συγκρότημα της εκδήλωσης είχε φέρει την λύρα και τα λαούτα του στο χώρο του εστιατορίου, και ξεκίνησε μια κρητική βραδιά, με μαντινάδες και τραγούδια. Κι όταν οι υπάλληλοι του «Καναβουργείου», κατάκοποι έπρεπε να μαζέψουν και να κλείσουν το χώρο, τα κρητικά τραγούδια, οι μαντινάδες και οι καντάδες μεταφέρθηκαν –κυριολεκτικά- στους δρόμους της πόλης της Έδεσσας. Η μεγάλη παρέα των Κρητικών κατέληξε πριν τα ξημερώματα της Κυριακής τραγουδώντας στον πλάτανο της κεντρικής πλατείας της πόλης, σηκώνοντας τους έκπληκτους Εδεσσαίους από τα κρεβάτια τους, οι οποίοι, μην έχοντας ξαναζήσει ποτέ τέτοια εμπειρία, κατέβαιναν στην πλατεία και συμμετείχαν στο αυθόρμητο κρητικό γλέντι, που έμοιαζε να μην έχει τελειωμό. Η τσικουδιά, τα τραγούδια, οι χοροί και οι μαντινάδες έρεαν άφθονα, ώσπου ανέτειλε για τα καλά ο ήλιος, ο οποίος «κατάφερε» τελικά να στείλει την μεγάλη παρέα που διασκέδαζε, στα ξενοδοχεία της.

 Ημέρα 3η (Κυριακή 20 Ιουνίου 2010):

 Η τρίτη και τελευταία μέρα των εκδηλώσεων, ήταν αφιερωμένη στον Εθνάρχη, Ελευθέριο Βενιζέλο. Αποτελούσε για αρκετά χρόνια πάγιο αίτημα της Ένωσης Κρητών Πέλλας, η ανέγερση, σε εμφανές σημείο της πόλης, προτομής του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η εν λόγω προτομή είχε ετοιμαστεί εδώ και καιρό, αλλά υπήρχε διαφωνία ανάμεσα στις τοπικές αρχές για το σημείο που θα τοποθετούνταν. Τελικά, η προγραμματισμένη για το τριήμερο παρουσία των Κρητικών Σωματείων και Ομοσπονδιών στην Έδεσσα έδρασε πάλι καταλυτικά και για το θέμα της προτομής, αφής στιγμής ο κ. Νομάρχης Πέλλας έπραξε αποφασιστικά, επιλύοντας ένα θέμα που είχε χρονίσει στα γρανάζια της τοπικής γραφειοκρατίας, και όρισε η προτομή του Εθνάρχη να τοποθετηθεί και να εγκαινιαστεί στον προαύλιο χώρο του Μεγάρου της Νομαρχίας Πέλλας.

 Την Κυριακή το πρωί, συγκεντρώθηκαν στον προαύλιο χώρο της Νομαρχίας Πέλλας εκπρόσωποι της πολιτείας, των τοπικών αρχών, του Ιδρύματος «Ελ. Βενιζέλος», των τοπικών συλλόγων και των κρητικών και μακεδονικών συλλόγων που διοργάνωσαν τις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής. Το άγημα της Β’ ΜΚΠ ήταν πάλι εκεί παρατεταγμένο, για να αποδώσει τιμές. Η εκδήλωση ξεκίνησε με την τέλεση δοξολογίας εις μνήμη του Εθνάρχη, από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Έδεσσας, Πέλλας και Αλμωπίας κ.κ. Ιωήλ. Ακολούθως, ο κ. Νομάρχης Πέλλας μαζί με τον κ. Δήμαρχο Έδεσσας έκαναν τα αποκαλυπτήρια της καλαίσθητης προτομής (που είχε φιλοτεχνηθεί από τον Εδεσσαίο γλύπτη, κ. Μίλτση) εν μέσω χειροκροτημάτων. Μετά τα αποκαλυπτήρια, η στρατιωτική μπάντα ανέκρουσε τον Εθνικό Ύμνο, και κατόπιν ξεκίνησε η κατάθεση στεφάνων από όλους τους φορείς που συμμετείχαν. Προηγήθηκαν η Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Θεοδ. Τζάκρη και η Γ.Γ. Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κ. Μαρ. Λιονή, εκ μέρους της Πολιτείας, και ακολούθησαν οι τοπικοί άρχοντες, ήτοι, ο Νομάρχης Πέλλας κ. Καραμάνης, ο Δήμαρχος Έδεσσας κ. Σόντρας, ο Διοικητής της Β’ ΜΚΠ Υποστράτηγος κ. Τζιούτζιος και ο Αστ. Διευθυντής κ. Σκουμπόπουλος. Μετά ακολούθησε ο Γεν. Διευθυντής του Ιδρύματος «Ελ. Βενιζέλος», κ. Νικ. Παπαδάκης, και όλοι οι εκπρόσωποι των Κρητικών και Μακεδονικών σωματείων που παρέστησαν στα αποκαλυπτήρια. Αξίζει δε να αναφερθεί ότι, πέραν από τα πολυάριθμα κρητικά σωματεία της Αττικής, παρέστησαν και αντιπροσωπείες κρητικών σωματείων από τα Γιαννιτσά, την Πιερία, την Ημαθία, την Φλώρινα και την Θεσσαλονίκη.

 Ύστερα, όλοι οι παριστάμενοι πέρασαν στην αίθουσα τελετών της Νομαρχίας, για το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης. Η εκδήλωση ξεκίνησε με την απόδοση του αρμόζοντος ριζίτικου τραγουδιού προς τιμή του Εθνάρχη, Ελευθερίου Βενιζέλου με τίτλο «Αυγερινέ τ’ Ακρωτηριού, μπροστάρη του Θερίσου», από την μεικτή ριζίτικη ομάδα της εκδήλωσης. Κατόπιν, απηύθυναν χαιρετισμούς η Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Θ. Τζάκρη, η Περιφερειάρχης κ. Μ. Λιονή, ο Νομάρχης Πέλλας κ. Μ. Καραμάνης, ο Δήμαρχος Έδεσσας κ. Ιω. Σόντρας και η Πρόεδρος της Ένωσης Κρητών Πέλλας, κ. Μ. Βιταλάκη-Λαμπροπούλου. Μετά, ανέβηκε στο βήμα των ομιλητών ο Γενικός Διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελ. Βενιζέλος», κ. Νίκος Παπαδάκης, που μίλησε για τον βίο και την προσφορά του Εθνάρχη, ο οποίος δημιούργησε την σύγχρονη Ελλάδα. Ακολούθησε προβολή ταινίας με ιστορικά ντοκουμέντα της εποχής του Ελ. Βενιζέλου. Πριν το κλείσιμο της εκδήλωσης, έγινε απονομή τιμητικών πλακετών από τον κ. Ν. Παπαδάκη στον κ. Φώτη Μ. Πλατανίδη, ο οποίος μετέφερε στην Έδεσσα παραδοσιακά προϊόντα από τα Σφακιά (τυρί μέλι, παξιμάδια, κρασί κτλ), τα οποία προσέφεραν οικογένειες των Σφακιών που οι πρόγονοί τους έπεσαν στον Μακεδονικό Αγώνα. Ο κ. Πλατανίδης, στο σύντομο χαιρετισμό του μετά την απονομή, αναφέρθηκε ονομαστικά στην προσφορά των Σφακιανών οικογενειών και στο απελευθερωτικό έργο των προγόνων τους στην περιοχή της Μακεδονίας. Η τελετή τελείωσε με τους παρευρισκόμενους να απολαμβάνουν τα προϊόντα των Σφακιών, από ειδικά διαμορφωμένο μπουφέ στην αίθουσα τελετών της Νομαρχίας.

 Η ώρα όμως της αναχώρησης είχε πια φτάσει, και όλοι οι συμμετέχοντες κατευθύνθηκαν στα ξενοδοχεία τους, προκειμένου να ετοιμαστούν για την επιβίβασή τους στα πούλμαν της επιστροφής. Γύρω στις 3 το μεσημέρι αναχώρησε και το τελευταίο πούλμαν από την πόλη της Έδεσσας. Ένα τμήμα των συμμετεχόντων κατευθύνθηκε στην ιστορική Βεργίνα για σύντομη περιήγηση στο μουσείο και τους τάφους της Μακεδονικής Δυναστείας, ενώ οι υπόλοιποι αναχώρησαν απευθείας για την Αθήνα. Τελειώνοντας, αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγάλη αυτή εκδήλωση αποτέλεσε αντικείμενο εκτενών ρεπορτάζ σε όλες τις τοπικές και περιφερειακές εφημερίδες της ευρύτερης περιοχής, ενώ μεταδόθηκαν πλάνα των εκδηλώσεων τόσο σε πανελλήνια εμβέλεια από την ΕΤ-3, όσο και από τους τοπικούς τηλεοπτικούς σταθμούς της Μακεδονίας.

 Για την Οργανωτική Επιτροπή

 Βασίλης Θωμάς

Οργ. Γραμματέας Ένωσης Απανταχού Σφακιανών

                                                                                                                                       INB 02072010

 

Είσοδος Μελών

Ποιός είναι online?

Αυτήν τη στιγμή επισκέπτονται τον ιστότοπό μας 50 επισκέπτες και κανένα μέλος

Αναζήτηση